Merhaba,
Avrupa Parlamentosu'nun çevre komitesi (ENVI) geçtiğimiz günlerde Ocak 2016'dan başlamak üzere hidroflorokarbonların (HFC'ler) kullanımında önerilen aşamanın kapsamını HFC'ye dayalı genleştirme ajanlarıyla üretilen köpük yalıtımını yasaklamaya biraz şaşırtarak genişletti. Ekstrüzyon polistiren (XPS), poliüretan ve poliizosiyanürat köpükler üzerindeki yasaklar, ENVI komitesinin haziran ayı sonlarında onayladığı Avrupa Birliği'nin (AB) fluorlu gaz regülasyonundaki değişiklik paketinin bir parçasıydı.
AB yönetmeliği, 1 Ocak 2016 tarihli, HFC içeren XPS köpüklerin yasaklanma tarihi önermektedir. HFC'ler ile poliüretan ve poliizo ürünleri, 1 Ocak 2020'den itibaren piyasadan yasaklanacak denilmektedir.
Bunun yanı sıra malzeme bilgisi vermek gerekirse XPS ürünler hiçbir zaman yapıda çıplak halde kullanılmadığından üzerindeki kaplama ile birlikte yangına karşı davranışı test edilmelidir. Yangın dayanım sıcaklığı üst sınırı 75°C dir. Alev kaynağının sürekli temas etmesi ile yanmaya devam eder. Alev kaynağı uzaklaştırılınca yanma durur. Yangında zehirli gaz ve boğucu duman çıkarmaktadır.
Standart kaliteli EPS ise, petrol türevi polistren hammaddesi kullanılarak imal edilen yalıtım malzemeleri olup malzeme olarak yangın sınıfına girememektedir. Sistem olarak deneye tabi tutulunca yangın sınıfı özellikleri olarak B1 (zor ateş alma özelliği) olan malzemelerdendir. Yani ateş kaynağını uzaklaştırdıktan sonra kendiliğinden sönme özelliği olan malzemedir. Yangında zehirli gaz ve boğucu duman çıkarmaktadır.
Yanma hızı dikkat alındığında EPS ve XPS karşılaştırılırsa, yüksekten düşüğe doğru sırasıyla Beyaz EPS, XPS ve GRİ EPS olmaktadır. Bu nedenle Normal EPS ve XPS yerine yangın geciktiricili EPS ve XPS malzemelerinin seçilmesi yangın durumunda can güvenliği ve ekonomik açıdan daha güvenli olacaktır.
Diğer yandan EPS ve XPS gibi polimerik malzemelere alternatif olarak mineral yünler de tercih edilebilir. Ancak bu malzemelerin de suya karşı çok iyi yalıtılmaları gerekmektedir. Mineral yünler oldukça yüksek sıcaklıklara (>600 C) dayanabilmektedirler.
Sonuç olarak Xps ve Eps yerine taş yünü veya cam yünü kullanımı suya karşı güçlendirmeside yapılarak ülkemizde kullanımı yaygınlaştırılmalı, yangın esnasında belirli bir süre sonra zehirli gaz ve boğucu duman çıkaran malzemelerin kullanımı piyasada yasaklanmalıdır.
